گروه فیزیک پزشکی در دانشکده پزشکی مشهد در سال تحصیلی 62ـ1361با مراجعت آقاي دكتر محمد حسین بحرینی طوسی و آقاي دكتر حسن زاده نظر آبادي از خارج از كشور بطور رسمی شکل گرفت. قبل از انقلاب اسلامی دروس فیزیک براي دانشجویان پزشکی دردانشکده علوم برگزار می گردید. پس از انقلاب اسلامی براساس برنامه آموزشی شوراي عالی انقلاب فرهنگی، درس فیزیک پزشکی بعنوان یکی از دروس علوم پایه پزشکی تصویب شد و لذا نیاز بود كه گروههاي فیزیک پزشکی در دانشکدههاي پزشکی بطور مستقل ایجاد شوند.گروه فیزیک پزشکی در مشهد از بدو تأسیس مسئولیت تدریس كلیه دروس فیزیک مربوط به رشته هاي پیراپزشکی مانندتکنولوژي رادیولوژي، علوم آزمایشگاهی، پرستاري، مامایی، هوشبري و بهداشت، تدریس فیزیک پزشکی براي دانشجویان پزشکی، دندانپزشکی و داروسازي را برعهده داشته است. همچنین اساتید گروه در ارائه برخی دروس تخصصی، با گروههاي آموزشی بالینی نظیر رادیوتراپی، رادیولوژي و پوست همکاري داشته اند.با افزایش تعداد دانشکده هاي پزشکی و كمبود نیروي متخصص در رشته هاي علوم پایه بخصوص فیزیک پزشکی، تأسیس دوره هاي كارشناسی ارشد در دستور كار معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار گرفت و مجوز تأسیس این دوره در سال 1370براي گروه فیزیک پزشکی مشهد صادر و در همان سال اولین دوره پذیرفته شدگان كارشناسی ارشد فیزیک پزشکی آموزش خود را در این گروه آغاز كردند. از آن پس همه ساله گروه در این مقطع 4تا9دانشجو پذیرفته است و در مهرماه سال1394بیست و سومین دوره دانشجویان كارشناسی ارشد ثبت نام شده اند.بتدریج با توجه به نیاز دانشگاههاي علوم پزشکی به متخصصین علوم پایه تأسیس دوره هاي دكتري تخصصی Ph.D علوم پایه نیز مورد توجهمعاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار گرفت. پس از ارزیابی دبیرخانهعلوم پایه پزشکی، بهداشت و تخصصیو هیات ممتحنه و ارزشیابیفیزیک پزشکی در سال 1376براي اولین بار مجوز تأسیس دوره دكتري (Ph.D) فیزیک پزشکی به دانشگاه علوم پزشکی مشهد اعطاء گردید و اولین دوره دانشجویان دوره دكتري فیزیک پزشکی از سال 1377در مشهد شروع به تحصیل كردند. تا به حال دانشگاههايعلوم پزشکی مشهد ،تهران،ایران،اصفهان و اهوازدر بین دانشگاههاي تابعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مجاز به پذیرش دانشجو در مقطع دكتري این رشته شدهاند.در مقطع كارشناسی ارشد تاكنون 128دانشجو در این گروه پذیرفته شدهاند كه از این تعداد 105دانشجو فارغ التحصیل شده اند . در مقطع Ph.D تاكنون 10دوره دانشجو و جمعاً 36نفر پذیرفته شده اند كه از این تعداد تاكنون 21نفر فارغالتحصیل و بقیه در حال طی دوره آموزشی می باشند.
براي گروه فیزیک پزشکی مشهد باعث افتخار است كه توانسته است سهم عمده اي در تأمین نیاز دانشکده هاي علوم پزشکی سراسر كشور در این رشته داشته باشد. بطوري كه هم اكنون در تبریز، ارومیه، سنندج، زنجان،گرگان، همدان، بوشهر، بندرعباس، بیرجند، رفسنجان، بیرجند، زابل، زاهدان، كرمان، شیراز و چند شهر دیگر فارغ التحصیلان این گروه به عنوان عضو هیئت علمی مشغول فعالیت می باشند. تعدادي از فارغ التحصیلان نیز درسایر سازمانها مشغول به كار شدهاند.اعضاي هیئت علمی گروه فیزیک پزشکی مشهد در امور اجرایی دانشگاه مسئولیتهاي متعددي برعهده داشته اند، با این حال از وظیفه اصلی كه آموزش و پژوهش می باشد غافل نبوده اند. اعضاي هیئت علمی این گروه در انجمنهاي علمی و هیات ممتحنه و ارزشیابی فیزیک پزشکی همواره حضوري فعال داشته اند، از جمله اینکه 3نفر از اعضاي این گروه در19سال گذشته عضو این هیات بودهاند و در 14سال گذشته دبیر این هیات از این گروه انتخاب شده است. همچنین برخی از اعضاي هیات علمی گروه، سردبیر و عضو هیئت تحریریه چند ژورنال علمی تخصصی میباشند.در زمینه ارتباطات علمی در سطح ملی و بین المللی در طی سالهاي گذشته گروه فیزیک پزشکی مشهد پذیراي تعدادي از متخصصین ایرانی مقیم خارج از كشور نیز بوده است.تاكنون خانم پروفسور اعظم نیرومند راد، رئیس پیشین انجمن بین المللی فیزیک پزشکی، خانم دكتر منظر اشتري یکی از متخصصین برجسته فیزیک پزشکی در آمریکا، خانم دكتر نینا صمصامی از متخصصین فیزیک پزشکی مقیم آمریکا، آقاي پروفسور فیروز درودي از متخصصینرادیوبیولوژي مولکولی در هلند، آقاي پروفسور علی پارسایی و پروفسور علی میگونی از متخصصین فیزیک پزشکی در آمریکا، شادروان پروفسور خواجه نصیري متخصص در اولتراسوند از انگلستان و تعداد دیگري از متخصصین با دعوت این گروه در مشهد براي دانشجویان و پزشکان متخصص به ارائه سخنرانی و برگزاري كارگاه آموزشی پرداختهاند.گروه فیزیک پزشکی مشهد تاكنون در برگزاري 5كنگره فیزیک پزشکی با دانشگاههاي برگزار كننده همکاري نسبتاً فعالی داشته و در 22تا 24اردیبهشت 1383با همکاري و مساعدت ریاست محترم وقت دانشگاه و سایر معاونت ها و دانشکده پزشکی مفتخر به برگزاري ششمین كنگره فیزیک پزشکی گردیده است.متخصص فیزیک پزشکی از زبان انجمن بین المللی فیزیک پزشکی(IOMP:)) متخصصین فیزیک پزشکی به منظور انجام تحقیق،توسعه یا بهبود نظریه ها و پرداختن به مسائل مربوط به تشخیص، درمان و توان بخشی بیماري هاي انسانی، دانش و متدولوژي علم فیزیک را در همه زمینه هاي پزشکی بکار میگیرند. آنها بطور مستقیم با بیماران و انسان هاي ناتوان مواجه می شوند.
شرح وظایف :
1-هدایت تحقیق به سمت اختلالات انسانی، بیماریها و ناتوانی ها یا معلولیت ها؛ جستجوو كسب اطلاع در رابطه با تکنیک هاي بیو فیزیک مرتبط با كلیه شاخه هاي پزشکی.
2-هدایت معاینات تخصصی بیماران و معلولین، بهبود شیوه هاي مراقبت بیمار و خدمات كلینیکی،توسعه نوآوري و ابتکار در فرایند هاي تشخیصی تصویر برداري و غیر تصویر برداري براي كاربردهاي پزشکی خاص.
3-توسعه تجهیزات جدید و تکنیکهاي اندازه گیري فیزیولوژیکی، تحلیل هاي ریاضی و كاربرد كامپیوتر در پزشکی در پاسخ به نیازهاي كلینیکی بیماران و كمک به هر انسانی كه با ناتوانی یا معلولیت به زندگی خود ادامه می دهد.
4-اطمینان از كیفیت آزمایشات، تست هاي ایمنی و بهره برداري و تعمیر و نگهداري صحیح ماشین هاي درمانی، تجهیزات اشعه X، كامپیوتر هاي طرح درمان و پرتودرمانی،كاربرد هاي پزشکی امواج فراصوت، تصویر برداري تشدید مغناطیسی(MRI) و اشعه زیر قرمز؛ وتحویل صحیح دوز تابشی تجویز شده به بیمار در رادیوتراپی.
5-اطمینان از دقت پارامتر هاي ماشین درمان و تنظیمات مورد استفاده آن براي درمان بیمار شامل انتقال صحیح پارامتر ها بین شبیه ساز، طرح درمان و ماشین درمانی و بازنگري منظم نقشه درمان هر بیمار در فواصل زمانی معین.
6-محاسبه توزیع دوز و تنظیمات دستگاه، طراحی و ساخت وسائل كمکی درمان و اصلاح كننده هاي پرتو هاي درمانی براي درمان هر بیمار به طور جداگانه.
7-اندازه گیري هاي درون تنی (in vivo) براي كنترل صحت دوز تحویل داده شده به یک بیمار، مشاركت در كنفرانس هاي بحث درباره بیمار.
8-رایزنی و مشاوره با پزشک در جنبه هاي فیزیکی و رادیوبیولوژیکی درمانهاي بیماران و پیشرفت طرح هاي درمان در كاربردهایی مانند استفاده از تابش هاي یونساز در تشخیص، درمان، طراحی درمان با تابش هایی از منابعی كه خارج از بدن قرار دارند، همچنین استفاده از كاشت داخلی چشمه هاي رادیواكتیو با استفاده از تکنولوژي هاي موجود.
9-طراحی، اداره، هدایت و مشاركت در برنامه هاي حمایتی و فرایند هاي درمانی براي اطمینان از استفاده ایمن و موثر از تابش هاي یونساز و غیر یونساز و رادیونوكلوئید ها در انسان كه توسط پزشک متخصص انجام می شود.
10-فرمول بندي و تنظیم راهنما هاي حفاظت پرتویی و دستورالعمل هاي خاصی براي محیط بیمارستان و سایر سازمان ها و گروه هاي حرفه اي، انجام اندازه گیري هاي خاص و تهیه پروتوكل هایی براي كمینه كردن تابش دریافتی بیماران،كاركنان و عموم مردم.
11-شركت و سهیم شدن در ارتقاء و بکارگیري استاندارد هاي ملی و بین المللی، قوانین و آیین نامه هاي مرتبط با ایمنی بیماران بویژه در برابر تابش هاي یونساز و مواد رادیو اكتیو.
12-آموزش اصول فیزیک پزشکی به پزشکان، دستیاران، دانشجویان تحصیلات تکمیلی، دانشجویان پزشکی، تکنولوژیست ها و سایر حرفه هاي بهداشتی-درمانی از طریق برگزاري كنفرانس ها، جلسات رسیدگی به مشکلات و آموزش هاي آزمایشگاهی.
13-تهیه ، انتشار و ارائه مقالات و گزارشات علمی .
14-مدیریت و نظارت بركار پرتوكاران و سایر كاركنان حرفه هاي بهداشتی -درمانی . مثال هایی از طبقه بندي دراین مقوله عبارتند از: متخصصین فیزیک پزشکی كلینیکی، دانشمندان كلینیکی.